NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
حَدَّثَنَا
قُتَيْبَةُ
بْنُ سَعِيدٍ
حَدَّثَنَا
عُمَرُ بْنُ
عَلِيٍّ
حَدَّثَنَا
الْحَجَّاجُ
عَنْ
مَكْحُولٍ
عَنْ عَبْدِ
الرَّحْمَنِ
بْنِ
مُحَيْرِيزٍ
قَالَ
سَأَلْنَا
فَضَالَةَ
بْنَ
عُبَيْدٍ
عَنْ
تَعْلِيقِ
الْيَدِ فِي الْعُنُقِ
لِلسَّارِقِ
أَمِنَ
السُّنَّةِ
هُوَ قَالَ
أُتِيَ
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
بِسَارِقٍ فَقُطِعَتْ
يَدُهُ ثُمَّ
أَمَرَ بِهَا
فَعُلِّقَتْ
فِي عُنُقِهِ
Abdurrahman b. Muhayrîz
şöyle demiştir:
Fadale b. Ubeyd'e
hırsızın elini boynuna asmanın sünnetten mi olduğunu sorduk; "Rasûlulîah
(s.a.v.)'e bir hırsız getirildi, eli kesildi, sonra Rasulullah'ın emri ile
kesik eli boynuna asıldı." dedi.
İzah:
Tirmizî, hudûd; Nesaî,
katu's-sarık; İbn Mace, hudud; Ahmed, b Hanbel,VI, 19.
Tirmizi bu hadis
hakkında "Hasen garibtir. Onu, Ömer b. Ali'nin Haccac b. Ertat'den yaptığı
rivayetinden başka bilmiyoruz" demiştir.
Zevaid de ve Nesai'de :
Haccac b. Ertat'in zayıf olup hadis ile ihticac edilemeyeceğini söylemektedir.
Ancak Bu zatın hadisleri Tirmizi, Ebu Davud ve İbn-i Mace de yer almaktadır. Bu
üç büyük alim’in kanaatine güvenmek yanlış olmaz sanırız.
Bu haber - sahih ise-
hırsızın eli kesildikten sonra kesilen elini boynuna asmanın meşruiyetine
delâlet etmektedir. Maksat hem hırsız, hem de görenler için ibrete vesile
olmasıdır. Şevkanî, Neyiu'I-Evtar'da bu haberin kesik eli hırsızın boynuna
asmanın meşruiyyetine delil olduğuna işaretten sonra şöyle demektedir:
"Çünkü bu, suçu önlemede fevkalade önemlidir. Zira hırsız boynuna asılı
olan kesik eline bakar ve buna sebep olan fiili ve o fiilin verdiği zararı
hatırlar. Aynı şekilde onu o vaziyette görenler içinde, alçak vesveselerini
kesecek bir caydırıcılık işi görür. Bey-hakî'nin rivayetine göre, Hz. Ali bir
hırsızın elini kesmiş, halk ona, eli boynuna asılı bir halde
rastlamıştır."
Hanefi alimlerinden
İbnü'I-Humam da Şerhu Fethi'l-Kadir adındaki, eserinde bu görüşün İmam Şafii ve
Ahmed'den nakledildiğini ama, bu hareketin Rasulullah'ın tatbikatında Sürekli
olmadığını, dolayısıyla sünnet olmayacağını söyler. İbnu'l-Humam'in ifadesine
göre hırsızın elini kestikten sonra boynuna asıp teşhir etmek, siyasi bir
olaydır. Devlet yetkilisi isterse yapar isterse yapmaz.